Anevrizma Nedir?
Anevrizma, bir kan damarının, genellikle bir arterin, duvarında meydana gelen zayıflık veya hasar sonucu oluşan anormal bir genişleme veya baloncuklaşmadır. Bu durum, damarın normal çapının üzerine çıkarak baloncuk benzeri bir yapı oluşturur. Anevrizmalar, çeşitli nedenlerden dolayı ortaya çıkabilir ve en yaygın türleri şunlardır:
- Aort Anevrizması: Aortun (vücuttaki en büyük arter) genişlemesi. Göğüs veya karın bölgesinde oluşabilir.
- Beyin Anevrizması: Beyindeki arterlerin duvarında meydana gelen zayıflaa sonucu oluşan genişleme. Patlarsa, beyin kanaması ve ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.
- Periferik Anevrizma: Vücudun uzuvlarındaki (örneğin bacaklarda) arterlerin genişlemesi.
Anevrizmanın boyutu, yeri ve hastanın genel sağlığına bağlı olarak özellikle büyük anevrizmalar önemli sağlık riskleri taşıyabilir. Eğer anevrizma patlarsa, iç kanama, şok ve potansiyel olarak ölümcül olabilen durumlara yol açabilir. Bu nedenle, anevrizma tanısı konmuş bireylerin düzenli izlenmesi ve gerektiğinde tedavi edilmesi önemlidir.
Periferik Anevrizması ve Stent Tedavisi
Aort Damarında Neden Genişleme Olur?
Aort damarı kalpten çıkan ve tüm vücuda temiz kanı taşıyan ana atardamardır. Neredeyse tüm diğer atardamarlar aort damarından çıkar. Bu yüzden aort damarı yüksek bir kan basıncının altındadır. Damar duvarındaki yapısal bozukluklarda aort damarında genişleme olabilir. Altta yatan en sık sebepler şunlardır:
- Ateroskleroz: Damar duvarındaki plak birikimlerinin artması, damarların sertleşmesine ve genişlemesine neden olabilir.
- Genetik Faktörler: Marfan sendromu gibi bazı genetik hastalıklar, aortun zayıflamasına ve genişlemesine yol açabilir.
- Yüksek Tansiyon: Uzun süreli yüksek tansiyon, damar duvarını zorlayarak genişlemeye neden olabilir.
- Yaş: Yaş ilerledikçe damarların elastikiyeti azalabilir, bu da genişlemeye katkıda bulunabilir.
- İnflamasyon: Arterit gibi bazı iltihabi hastalıklar, damar duvarında zayıflama ve genişlemeye yol açabilir.
- Enfeksiyon: Aort damarında enfeksiyon (örneğin, aortit), damar duvarının zayıflamasına ve genişlemesine yol açabilir.
Aort Anevrizması Tehlikeli Midir?
Evet, aort anevrizması tehlikeli bir durumdur. Aort, vücuttaki en büyük arterdir ve kalpten çıkan oksijen zengini kanı vücuda dağıtır. Aort anevrizması, aort damarının zayıflayarak genişlemesi anlamına gelir. Bu durumun şunları içerebilecek ciddi sonuçları vardır:
Patlama Riski: Aort anevrizması, genişlediği noktada zayıfladığı için patlayabilir. Anevrizmanın patlaması, iç kanamaya yol açar ve bu durum acil tıbbi müdahale gerektirir. Patlama genellikle hayati tehlike oluşturur.
Aort Diseksiyonu: Anevrizma, aort duvarının katmanlarının ayrılması ile sonuçlanabileceği için, bu durum önemli komplikasyonlara yol açabilir. Diseksiyon potansiyel olarak ölümcül bir durumdur.
Patlamış Aort Anevrizması
Aort Anevrizması Belirtileri Nelerdir?
Anevrizmanın büyümesi genellikle belirti vermez, bu nedenle hastalar çoğu zaman durumdan habersizdir. Ancak büyük bir anevrizma baş ağrısı, sırt ağrısı veya karın ağrısı gibi belirtiler verebilir.Birçok aort anevrizması hastasının tanısı aort patlaması veya diseksiyonu (yırttılma) sırasında ortaya çıkmaktadır.
Aort anevrizması tanısı konmuş bireylerin düzenli takip ve gerekli tedavi planları için bir kalp-damar cerrahı ile görüşmeleri son derece önemlidir. Uygun tedavi önlemleri, bu durumun ciddiyetini azaltabilir ve komplikasyon risklerini en aza indirebilir.
Aort Yırtılmasının Belirtileri Nedir?
Aort yırtılması (aort diseksiyonu) acil bir durumdur ve genellikle ani ve şiddetli belirtilerle kendini gösterir. Aort diseksiyonu daha çok kalbe yakın olan aort segmentinde görülür (torakal aort). Aşağıda aort yırtılmasının başlıca belirtilerini bulabilirsiniz:
- Şiddetli Göğüs Ağrısı: Genellikle keskin, bıçak gibi bir ağrı olarak tarif edilir ve göğsün ortasında, sırtta veya karın bölgesinde hissedilebilir.
- Sırt Ağrısı: Ağrı, genellikle omurlar arasında ya da bel bölgesinde hissedilen yoğun bir ağrı şeklinde olabilir.
- Nefes Darlığı: Yırtılma, kalp ve akciğerleri etkileyebilir, bu da nefes almakta zorluk çekmeye yol açabilir.
- Soğuk Terleme: Ani bir yırtılma, yoğun bir şekilde terlemeye neden olabilir.
- Düşük Tansiyon ve Şok Belirtileri: İç kanama nedeniyle tansiyon düşebilir, bu da bayılma, baş dönmesi ve genel zayıflık hissine yol açar.
- Yutkunma Güçlüğü: Yırtılma sonucu gelişen kanama veya baskı, yemek borusunu etkileyerek yutma güçlüğüne neden olabilir.
- Bacaklarda veya Kollarında Uyuşma : Aortun ana damarlarının etkilenmesi durumunda uzuvlarda kan akışı bozulabilir.
Aort yırtılması durumunda, hemen acil tıbbi yardım almak son derece önemlidir. Belirtilerin fark edilmesi durumunda, hızlı ve etkili bir şekilde müdahale edilmesi yaşam kurtarıcı olabilir.
Aort Patlamasının Belirtileri Nedir?
Aort patlaması (rüptür) damar bütünlüğünün kısmen veya tamamen kaybolması sonucu damar içindeki kanın dışarıya kanamasıdır. Çok acil tedavi edilmez ise ölümcül bir durumdur. Kalptan çıkan aort damarının patlaması genellikle yaşamla bağdaşmaz. Kendini sınırlamış rüptürlerde tansiyon düşüklüğü, bilinç bulanıklığı ve kalp atışında hızlanma olur. Bu aşamada hızlı cerrahiye alınabilen hastalar hayata tutunabilirler.
En sık aort rüptürü karın içindeki abdominal aortta olur. Karın ağrısı, batında şişme, tansiyon düşüklüğü veya sırt ağrısı olabilir. Eğer patlayan aort segmentinde vücud kanamayı olduğu yerde sınırlayamazsa ölüm ile sonuçlanabilir. Abdominal aort anevrizması olduğu bilinen bir kişide ani başlayan karın veya sırt ağrısı aort damarının patlamak üzere olduğunun belirtisi olabilir. Karın ağrısı başlayan abdominal aort anevrimzası hastalarının hemen bir kardiyovasküler cerrah tarafından değerlendirilmeleri gerekir.
Aort Anevirizması Nasıl Tedavi Edilir?
Aort anevrizmasının tedavisi, anevrizmanın boyutuna, konumuna, hastanın genel sağlığına ve semptomlara bağlı olarak değişir. Genel tedavi yaklaşımları şunlar:
İzleme (Gözlem) : Küçük aort anevrizmaları genellikle düzenli görüntüleme testleri ile izlenir. Eğer anevrizma büyümüyorsa veya semptom vermiyorsa, aktif tedavi gerekli olmayabilir. Bu durumda doktor, hastanın durumunu düzenli aralıklarla kontrol eder.
Medikal Tedavi : Yüksek tansiyonu kontrol altına almak için ilaçlar (örneğin, beta blokerler veya antihipertansifler) kullanılabilir. Bu, anevrizmanın daha da büyümesini önlemeye yardımcı olabilir.
Anevrizma Onarımı : Büyük veya büyümekte olan anevrizmalar için cerrahi müdahale genellikle gereklidir. Bu, genellikle açık cerrahi veya endovasküler teknikler (damar içi) ile anevrizmanın onarımını içerir.
Açık Cerrahi : Bu yöntemde, anevrizma çıkarılır ve aortun hasarlı kısmı bir greft (sentetik veya biyolojik doku) ile değiştirilir.
Endovasküler Onarım : Bu daha az invaziv bir yöntemdir ve genellikle anevrizmanın içine yerleştirilen bir stent-greft ile gerçekleştirilir. Bu yöntem, hastanın iyileşme süresini kısaltabilir.
Her iki anevrizma onarım yönteminin kendine göre anvantaj ve dezavanajları bulunmaktadır. Tedavi kararı, anevrizmanın özellikleri ve hastanın genel sağlık durumuna göre kişiselleştirilir.
Abdominal Aort Anevriizması ve Kapalı Yöntemle Stent Tedavisi
Aort Anevrimzası Kapalı Yöntemle Nasıl Tedavi Edilir?
Aort anevrizmasının kapalı yöntemle tedavisi, genellikle endovasküler onarım (EVAR - Endovascular Aneurysm Repair) olarak adlandırılan bir prosedürle gerçekleştirilir. Bu yöntem, anevrizmanın onarılmasında daha az invaziv bir seçenek sunar. İşte kapalı yöntemle tedavi süreci hakkında genel bilgiler:
Hazırlık : Hasta, prosedür öncesinde bir dizi değerlendirmeden geçer. Bu değerlendirmeler, anevrizmanın boyutu, şekli ve konumunu belirlemek için görüntüleme testlerini (örneğin, ultrason, BT taraması) içerir. Ayrıca, hastanın genel sağlık durumu da dikkate alınır.
Anestezi : Endovasküler onarım genellikle genel anestezi altında yapılır, ancak bazı durumlarda lokal anestezi de kullanılabilir.
Kateterizasyon : Cerrah, genellikle kasık bölgesindeki bir damara (femoral arter) küçük bir kesik yaparak bir kateter yerleştirir. Bu kateter, anevrizmanın bulunduğu aorta yönlendirilir.
Stent-Greftin Yerleştirilmesi : Kateter aracılığıyla anevrizmanın içine bir stent-greft yerleştirilir. Bu stent-greft, anevrizmayı kapatmak ve kan akışını sağlamak amacıyla anevrizmanın içine genişletilir. Böylece, kan anevrizmanın duvarı yerine stent-greft üzerinden akmaya başlar.
Prosedür Sonrası İzleme : Prosedür tamamlandıktan sonra hasta hastanede belirli bir süre izlenir. Cerrahınız anevrizmanın onarımı sonrası kan akışını değerlendirmek için belli aralıklar ile görüntüleme testleri yapabilir.
İyileşme Süreci : Kapalı yöntemle anevrizma tamiri sonrası genellikle daha kısa bir iyileşme süresi vardır. Hasta, normal aktivitelerine daha hızlı dönebilir, ancak yine de doktorun önerilerine uymak önemlidir.
Endovasküler onarım, birçok hasta için güvenli ve etkili bir tedavi seçeneği sunar, ancak her durumda uygun olup olmadığına karar vermek için cerrahınız ile görüşmelisiniz.
Aort anevrizması hakkında daha ayrıntılı bilgi almak ve güncel tedavi yöntemlerini değerlendirmek için bizimle iletişime geçebilirsiniz.
